Türk Dermatoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ertan Yılmaz, kısa süreli tatillerin güneş yanıkları açısından endişe verici olduğunu ifade ederek, güneş yanığı sonrası sırtta oluşan lekelerin düzenli olarak takip edilmesinin önemine dikkat çekti.
Yılmaz, güneşin yaşamın kaynağı olduğunu ancak deri kanserleri, ciltte kırışıklıklar ve erken yaşlanma gibi olumsuz etkiler yarattığını belirtti.
“GÜNEŞ HASARLARI BEBEKLİKTEN İTİBAREN BİKİME BAŞLIYOR”
Güneş hasarlarının bebeklik döneminden itibaren birikmeye başladığını vurgulayan Yılmaz, “Güneş yanıklarının etkileri yaşam boyu deride kalır. Zamanla bu hasarlar, leke, deride şekil bozuklukları, kırışıklıklar veya kanser şeklinde ortaya çıkabilir. 5-6 aylık bebekken maruz kalınan güneş ile başlayan bu süreç, yıllar sonra hasarların görünmesine neden olur.” dedi.
10.00-16.00 ARASINA DİKKAT
Yılmaz, özellikle güneşin en yoğun olduğu 10.00 ile 16.00 saatleri arasında güneş ışınlarından korunma kültürünün geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
UZUN KOLLU GÖMLEK ÖNLEMİ
Güneş koruyucu kremler dışında, şapka, uzun kollu gömlek ve şemsiye gibi koruyucu önlemlerin de önemine değinen Yılmaz, “Toplumda ‘D vitaminimiz ne olacak?’ sorusu sıkça gündeme geliyor. D vitamini üretimi için kolumuza ve bacağımıza gelen güneş ışığı yeterli. Dışarıda dolaşırken aldığınız güneş ışığı fazlasıyla yeterlidir. Bu nedenle diğer zamanlarda güneşten korunmayı kesinlikle öneriyoruz.” diye belirtti.
Yılmaz, dernek olarak Avrupa’daki dermatologlarla ortak yürüttükleri “Euromelanom Projesi” çerçevesinde, insan yüzünün bir tarafında bebeklik, diğer tarafında yaşlanmış bir yüz görseli kullanarak güneşin zararlı etkilerine dikkat çekmeye çalıştıklarını ifade etti.
“İNSAN DERİSİ GÜNEŞİN HASARINI UNUTMUYOR”
Görselle güneşin hasarları ve değişimlerini net bir şekilde vurguladıklarını belirten Yılmaz, bazı kişilerin bu durumdan etkilendiğini söyledi ve ekledi:
En çok kısa süreli tatillerden endişe ediyoruz. 4-5 günlük tatillerde, anında bronzlaşma isteğiyle birinci veya ikinci derece yanıklara neden olabiliyor. Her saat önceliklidir, bu nedenle hastaların gecikmeden mutlaka doktora başvurması gerekiyor. Güneş çarpması yaşanmışsa, müdahale gerektirir. İnsan derisi, güneşin hasarını unutmuyor.
GÜNEŞ YANIGI SONRASI MELANOMUN RİSKİ ARTIYOR
Şiddetli su toplayacak şekilde güneş yanığı yaşayan kişilerin, ilerleyen dönemlerde sırtında leke oluşursa dermatolog tarafından takip edilmesi gerektiğini belirten Yılmaz, güneş yanığının, en tehlikeli kanser türü olan melanom riskini artırabileceğini vurguladı. Melanomun yayılma oranı oldukça yüksek ve ölümcül bir kanser türüdür.
“20 YIL SONRA BİLE ORTAYA ÇIKABİLİR”
Örneğin, 10, 15 veya 20 yaşında şiddetli güneş yanığı yaşayan bireylerin ileriki yaşlarda da dikkatli olmaları gerektiğini belirten Yılmaz, “Güneş yanığından 2, 3, 5, 10 hatta 20 yıl sonra bile sırttaki yanık alanlarda melanom gelişme riski devam edecektir. Eğer leke oluşmuşsa, bunun klinik kaydı yapılmalı ve belirli aralıklarla görüntüleri karşılaştırılarak takip edilmelidir. Görüntüde bir değişiklik söz konusuysa, lekenin tamamı alınmalı ve patolojiye gönderilmelidir.” ifadelerini kullandı.
GÜNEŞTEN KORUNMA YÖNTEMLERİ
– Güneşin yoğun olduğu 10.00-16.00 saatleri arasında ışınlardan uzak durun
– Güneş koruyucu kremlerin yanı sıra şapka, uzun kollu gömlek, şemsiye gibi koruyuculardan yararlanın
DİKKAT EDİLECEKLER
– Güneş yanığından sonra sırtta oluşan lekeleri kayıt altına alın
– Güneş çarpması varsa müdahale gerektirir
