İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) öncülüğünde gerçekleştirilen uluslararası bir araştırma, gençlerin dijital teknolojilerle olan ilişkisini gözler önüne serdi.
Avrupa Birliği destekli “Technological Wellness Among Young People (TECHWELL)” projesi çerçevesinde yapılan çalışmalar, Türkiye, Fransa ve İtalya’daki ergenlerin teknoloji kullanımı üzerine odaklandı.
YÜZDE 91, TEKNOLOJİYİ EBEVEYN KONTROLÜ OLMADAN KULLANIYOR
Bu araştırma kapsamında, Türkiye, İtalya ve Fransa’dan yaklaşık 1000 öğrenci, 400 öğretmen ve 400 veli ile saha çalışmaları gerçekleştirildi.
Elde edilen bulgular, ergenlerin yüzde 91’inin teknolojiyi ebeveyn denetimi olmaksızın kullandığını ve 10 yaşından önce akıllı telefon kullanmaya başlayanların, 13 yaşından sonra bu alışkanlığı edinenlere göre bağımlılık açısından iki kat daha fazla risk taşıdığını ortaya koydu.
EKRAN SÜRESİ BİLİNÇLİ OLARAK ARTIRILIYOR
İTÜ İşletme Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Adnan Veysel Ertemel, bu çalışmanın temelinin yaklaşık 10 yıl önce yayımladığı “Dijital Çağda İllüzyonel Pazarlama” kitabına dayandığını belirtti.
Dijital platformların sanıldığı gibi nötr olmadığını ifade eden Ertemel, kullanıcıların ekran başında kalma sürelerinin bilinçli olarak artırıldığını vurguladı.
Doç. Dr. Ertemel, 2019-2020 yıllarında düzenledikleri eğitimlerle gençlere teknolojiyi daha bilinçli kullanma yöntemlerini pratik ve uygulanabilir bir şekilde aktardıklarını ve bu çalışmaların akademik yayınlarla desteklendiğini dile getirdi.
“BAĞIMLILIK DÜZEYİNE ULAŞMA ORANI YÜZDE 21”
İstanbul Teknik Üniversitesi’nin yürütücülüğünü üstlendiği “TECHWELL” projesinde Türkiye’den İstanbul Valiliği, İtalya’dan Padova Üniversitesi ve Fransa’dan UPEC Üniversitesi’nin de aralarında bulunduğu 7 ortakla işbirliği yapıldığını bildiren Ertemel, projenin 15-17 yaş arasındaki ergenlerin teknoloji kullanım alışkanlıklarını dönüştürmeye yönelik uygulamalı eğitimleri kapsadığını aktardı.
Saha araştırmalarında önemli bulgular elde ettiklerini ifade eden Ertemel, “Ergenlerde teknolojiyi kullanma yaşı ne kadar erken başlarsa, problemli telefon kullanımı da o kadar artıyor. Örneğin, 10 yaşından önce akıllı telefon kullanmaya başlayanlar, 13 yaşından sonra başlayanlara göre bağımlılık açısından iki kat daha fazla risk taşıyor. Çalışmada ergenlerin yüzde 91’inin teknolojiyi ebeveyn denetimi olmadan kullandığı belirlendi. Yüzde 82’sinde problemli telefon kullanımı gözlemlenirken, bu kullanımın bağımlılık düzeyine ulaşma oranı ise yüzde 20-21 civarındadır.” şeklinde konuştu.
GELİŞMELERİ KAÇIRMA KORKUSU KIZLARDA DAHA YAYGIN
Doç. Dr. Ertemel, araştırmada cinsiyete göre farklı dijital bağımlılık türlerinin öne çıktığını, kız öğrencilerde sosyal medya, erkek öğrencilerde ise dijital oyunların daha problemli olduğunu, ayrıca “Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (GKK)” olarak bilinen durumun kızlarda daha yaygın olduğunu vurguladı.
Fransa’da bazı yasal düzenlemelere rağmen dijital bağımlılık sorununun benzer seviyelerde devam ettiğini belirten Ertemel, bu durumun düzenlemelerin tek başına yeterli olmadığını gösterdiğini ifade etti. Dijital bağımlılığın öğrencilerin akademik başarısı üzerinde olumsuz etkileri bulunduğunu ve akıllı telefon bağımlılığının ders başarılarını doğrudan etkilediğini açıkladı.
TELEFON KULLANICILARININ YARISI 30 DAKİKADA BİR TELEFONUNU KONTROL EDİYOR
Doç. Dr. Ertemel, 2021 yılında 6-15 yaş grubunda dijital teknoloji kullanım oranının yüzde 82 iken, 2024’te bu oranın yüzde 92’ye çıkacağını kaydetti. Ayrıca, telefon kullanıcılarının neredeyse yarısının 30 dakikada bir telefonunu kontrol ettiğini, 15-17 yaş grubundaki lise öğrencilerine yönelik hazırlanan çalışmaya göre gençlerin yüzde 81,4’ünün problemli akıllı telefon kullanımı belirtileri gösterdiğini ve yüzde 20’lik kısmının yüksek bağımlılık riski taşıdığını değerlendirdi.
Projenin 1 yıllık süresi kaldığını ve pilot eğitimlerle başlayacak uygulamaların geri bildirimlere göre geliştirileceğini belirten Ertemel, projenin tüm çıktıları ve eğitim materyallerinin TECHWELL’in internet sitesinden daha geniş bir kitleye ulaştırılacağını ekledi.
