Bilim camiasında Y kromozomunun geleceği üzerine yürütülen tartışmalar, uzun bir süredir devam etmektedir.
Başlangıçta yapılan bilimsel analizler, Y kromozomunun evrimsel süreç içerisinde önemli gen kayıplarına uğradığını ve gelecekteki milyonlarca yıl içinde işlevini yitirme ihtimalinin bulunduğunu ortaya koymuştur.
Y KROMOZOMU AZALMA EĞİLİMİNDE
Evrimsel biyolog Jenny Graves’e göre, erkek cinsiyetini belirleyen Y kromozomu, atalarından devraldığı genlerin önemli bir kısmını kaybetmiştir.
Graves, bu kayıp sürecinin devam etmesi durumunda, Y kromozomunun gelecekte işlevselliğini tamamen kaybedebileceği öngörüsünde bulunmaktadır.
CİNSİYET BELİRLEME MEKANİZMASI
İnsanlarda cinsiyet, sperm hücresinin taşıdığı X veya Y kromozomuna bağlı olarak belirlenmektedir. Y kromozomu taşıyan sperm erkek, X kromozomu taşıyan sperm ise kız bebek oluşumunu sağlamaktadır.
Uzmanlar, bu cinsiyet belirleme sisteminin insan türünde hâlâ sağlam bir şekilde işlediğini belirtmektedir.
Konu üzerine bilim dünyasında çeşitli görüşler mevcut.
MIT’den genetikçi Jenn Hughes ve ekibi, özellikle primat türlerinde Y kromozomunun uzun bir süre boyunca stabil kaldığını ve yok olma riskinin düşünüldüğü kadar yüksek olmayabileceğini savunmaktadır.
DİĞER TÜRLERDEKİ ÇARPICI ÖRNEKLER
Bazı kemirgen ve memeli türlerinde Y kromozomunun tamamen kaybolduğu, ancak cinsiyet belirleme işlevinin farklı genetik mekanizmalar aracılığıyla devam ettiği gözlemlenmiştir.
Uzmanlar, bu örneklerin insan evriminin anlaşılması açısından önemli veriler sunduğunu ifade etmektedir.
Araştırmalar, Y kromozomundaki gen kaybının sabit bir hızda gerçekleşmediğini göstermektedir. Bilim insanları, bu sürecin duraksamalar ve sıçramalarla ilerleyebileceğini vurgulamaktadır.
Y kromozomunun geleceği hakkında kesin bir değerlendirme yapabilmek için daha geniş kapsamlı ve uzun vadeli genetik araştırmalara ihtiyaç duyulduğu belirtilmektedir.
Bu tartışmanın önümüzdeki yıllarda da devam etmesi beklenmektedir.
